TERPIN HYDRAT
Terpinum hydratum
C10H20O2.
H2O P.t.l: 190,3
Terpin hydrat laø cyclohexan methanol,
4-hydroxy-a, a, 4-trimethyl
monohydrat hay p-menthan 1, 8-diol monohydrat, phaûi chöùa töø 98,0 ñeán 100,5%
C10H20O2, tính theo cheá phaåm khan.
Tính chaát
Tinh theå trong suoát, khoâng maøu hay boät
keát tinh traéng, khoâng muøi. Saáy caån thaän ôû 100 oC, cheá phaåm
seõ thaêng hoa vaø taïo thaønh nhöõng tinh theå hình kim. Ñeå ôû khoâng khí
noùng vaø khoâ, cheá phaåm seõ daàn daàn bò maát nöôùc keát tinh vaø nhieät ñoä
noùng chaûy giaûm. Hôi tan trong nöôùc, tan trong nöôùc noùng vaø ethanol 96%,
deã tan trong ethanol 96% noùng, hôi tan trong ether, cloroform.
Ñònh tính
Coù theå choïn moät trong hai nhoùm ñònh tính
sau:
Nhoùm
I: A, D.
Nhoùm
II: B, C, D, E.
A.
Phoå haáp thuï hoàng ngoaïi (Phuï luïc 4.2) cuûa cheá phaåm phaûi phuø hôïp
vôùi phoå haáp thuï hoàng ngoaïi cuûa terpin
hydrat chuaån (ÑC).
B.
Ñieåm chaûy: 115 – 117 °C (Phuï luïc 6.7). Ñun noùng duïng cuï tôùi 110 °C roài môùi cho oáng mao quaûn vaøo vaø tieáp
tuïc ñun noùng vôùi toác ñoä 4 – 6 °C
trong 1 phuùt.
C.
Treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc trong pheùp thöû "Taïp chaát lieân
quan": Veát chính cuûa dung dòch thöû phaûi gioáng veà vò trí, maøu saéc
vaø kích thöôùc vôùi veát cuûa dung dòch ñoái chieáu (1).
D.
Laáy 5 ml dung dòch cheá phaåm (1/50), ñun noùng roài cho theâm vaøi gioït acid sulfuric ñaäm
ñaëc (TT). Dung dòch seõ bò vaån ñuïc vaø coù muøi thôm cuûa terpineol.
E.
Nhoû vaøo 0,01 g cheá phaåm khoaûng 5 gioït dung
dòch saét (III) clorid trong ethanol (TT),
ñem boác hôi ñeán khoâ trong cheùn söù, seõ thaáy xuaát hieän cuøng moät luùc
ôû caùc choã khaùc nhau trong cheùn nhöõng maøu ñoû son, tím vaø luïc.
Ñoä trong vaø
maøu saéc cuûa dung dòch
Dung dòch S: Hoaø tan 2,50 g cheá phaåm trong ethanol 96% (TT), vaø pha loaõng thaønh 50 ml vôùi
cuøng dung moâi.
Dung
dòch S phaûi trong (Phuï luïc 9.2) vaø khoâng maøu (Phuï luïc 9.3, phöông phaùp
2).
Giôùi haïn acid
- kieàm
Laáy
10 ml dung dòch S, theâm 0,1 ml dung dòch
xanh bromothymol (TT). Khoâng ñöôïc
duøng quaù 0,2 ml dung dòch acid hydrocloric 0,02 N (CÑ) hoaëc dung dòch natri hydroxyd 0,02 N (CÑ) ñeå laøm chuyeån maøu cuûa chæ thò.
Taïp chaát
lieân quan
Xaùc
ñònh baèng phöông phaùp saéc kyù lôùp moûng (Phuï luïc 5.4).
Baûn moûng: Silica gel
G (TT).
Dung moâi khai trieån: Cloroform
- ethyl acetat (1 : 9).
Dung dòch thöû: Hoaø tan 0,25 g cheá phaåm trong methanol (TT), vaø pha loaõng thaønh 5 ml vôùi cuøng dung moâi.
Dung dòch ñoái chieáu (1): Hoaø tan 0,25 g terpin hydrat chuaån trong methanol (TT) vaø pha loaõng thaønh 5 ml vôùi cuøng dung moâi.
Dung dòch ñoái chieáu (2): Pha loaõng 1 ml dung dòch ñoái chieáu (1) thaønh
100 ml baèng methanol (TT).
Caùch tieán haønh: Chaám rieâng bieät leân baûn moûng 3 ml moãi dung dòch treân. Trieån khai saéc kyù ñeán
khi dung moâi ñi ñöôïc khoaûng 15 cm. Saáy baûn moûng ôû nhieät ñoä 100 – 105 °C trong 5 phuùt. Ñeå nguoäi baûn moûng sau khi
saáy, phun dung dòch vanilin 1% trong acid sulfuric (TT). Treân saéc kyù ñoà cuûa
dung dòch thöû, baát kyø veát phuï naøo khaùc vôùi veát chính khoâng ñöôïc coù
maøu ñaäm hôn maøu cuûa veát chính treân saéc kyù ñoà cuûa dung dòch ñoái
chieáu (2).
Nöôùc
Töø
8,0 - 10,0% (Phuï luïc 10.3).
Duøng
0,20 g cheá phaåm.
Tro sulfat
Khoâng
ñöôïc quaù 0,1% (Phuï luïc 9.9, phöông phaùp 2).
Duøng
1,0 g cheá phaåm.
Ñònh löôïng
Phöông
phaùp saéc kyù khí (Phuï luïc 5.2).
Dung dòch chuaån noäi: Hoaø tan moät löôïng chính xaùc biphenyl trong cloroform (TT) ñeå ñöôïc dung dòch chöùa khoaûng 20 mg/ml.
Dung dòch chuaån: Caân chính xaùc khoaûng 170 mg terpin hydrat chuaån (ÑC), hoaø tan
baèng 5 ml ethanol 96% (TT) trong
bình ñònh möùc 100 ml, theâm 5,0 ml dung dòch chuaån noäi vaø theâm cloroform (TT) ñeán vaïch.
Dung dòch thöû: Caân chính xaùc khoaûng 170 mg cheá phaåm, tieán
haønh nhö caùch chuaån bò dung dòch chuaån, baét ñaàu töø "hoaø tan baèng
5 ml...".
Ñieàu kieän saéc kyù:
Coät
theùp khoâng gæ hoaëc thuyû tinh (1,2 m x 3,5 mm) ñöôïc nhoài ñaát diatomit ñaõ röûa acid ñeán trung tính vaø ñaõ silan hoaù
(chromosorb AW - 80 - 100 mesh) (TT) vôùi
6% chaát haáp phuï dimethylpolysiloxan
duøng cho saéc kyù khí (TT).
Khí
daãn laø nitô duøng cho saéc kyù khí (TT)
vôùi löu löôïng caàn thieát ñeå ñaït ñöôïc thôøi gian löu cuûa terpin khoaûng 7
phuùt vaø cuûa biphenyl khoaûng 11 phuùt.
Detector ion hoaù ngoïn löûa.
Nhieät
ñoä coät ôû 120 °C, nhieät ñoä cuûa buoàng tieâm vaø detector ôû
260 °C.
Theå
tích tieâm: 1 ml.
Caùch tieán haønh:
Tieâm
dung dòch chuaån. Ñoä phaân giaûi giöõa pic terpin vaø biphenyl khoâng ñöôïc
nhoû hôn 2,0 vaø ñoä leäch chuaån töông ñoái giöõa caùc laàn tieâm nhaéc laïi
khoâng ñöôïc lôùn hôn 2,0%.
Tieâm
dung dòch thöû. Tính haøm löôïng C10H20O2 theo
tyû leä dieän tích giöõa pic cuûa terpin vaø chuaån noäi coù ñöôïc töø saéc kyù
ñoà cuûa dung dòch thöû vaø dung dòch chuaån.
Baûo quaûn
Ñöïng
trong loï nuùt kín, traùnh aùnh saùng.
Loại thuốc
Taêng
tieát dòch khí quaûn (long ñôøm).
Cheá phaåm
Thöôøng
ñöôïc keát hôïp trong caùc cheá phaåm trò ho nhö: Vieân uoáng terpin benzoat,
vieân uoáng terpin codein.